1. Nhật Bản: Điểm đến mơ ước của người lao động Việt Nam
Nhật Bản từ lâu đã trở thành một trong những thị trường xuất khẩu lao động hàng đầu châu Á.
Không chỉ vì mức thu nhập ổn định, môi trường làm việc hiện đại, mà còn bởi tác phong, kỷ luật và chính sách phúc lợi tốt bậc nhất thế giới.
Theo số liệu của Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội), mỗi năm Việt Nam có hơn 80.000 – 90.000 lao động sang Nhật làm việc, chiếm gần 50% tổng số lao động đi nước ngoài.
Câu hỏi được nhiều người quan tâm là:
“Đi xuất khẩu lao động Nhật Bản thực chất là làm những công việc gì?”
“Có vất vả không?”
“Làm xong 3–5 năm có thể ở lại hay phát triển thêm không?”
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu toàn diện về công việc, ngành nghề, chế độ, và cơ hội phát triển khi đi xuất khẩu lao động Nhật Bản, để có sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình sắp tới.
2. Hiểu đúng về chương trình “xuất khẩu lao động Nhật Bản”
Trước khi tìm hiểu “làm gì”, bạn cần hiểu rõ xuất khẩu lao động Nhật Bản là gì và hoạt động thế nào.
2.1. Xuất khẩu lao động Nhật Bản là gì?
Đây là chương trình hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản, trong đó người lao động Việt Nam được sang Nhật làm việc có thời hạn (3–5 năm) theo hình thức thực tập sinh kỹ năng (Technical Intern Training Program – TITP) hoặc kỹ năng đặc định (Tokutei Ginou – 特定技能).
Mục tiêu của chương trình là:
-
Giúp người lao động học hỏi kỹ năng, tác phong và công nghệ Nhật Bản.
-
Góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam sau khi về nước.
2.2. Có mấy hình thức đi làm việc tại Nhật Bản?
Hiện nay, Việt Nam và Nhật Bản hợp tác theo 3 hình thức chính:
| Hình thức | Thời gian | Mục tiêu | Đối tượng |
|---|---|---|---|
| Thực tập sinh kỹ năng (TITP) | 3–5 năm | Học nghề, làm việc thực tế | Lao động phổ thông |
| Kỹ năng đặc định (Tokutei Ginou) | 5–10 năm | Làm việc chuyên môn, có thể ở lại lâu dài | Lao động có tay nghề, biết tiếng Nhật |
| Kỹ sư, kỹ thuật viên | Không giới hạn | Làm việc chuyên ngành, visa dài hạn | Tốt nghiệp cao đẳng/đại học kỹ thuật |
Phổ biến nhất hiện nay là thực tập sinh kỹ năng (TITP) – chiếm hơn 70% tổng số lao động Việt Nam đang làm việc tại Nhật.
3. Đi xuất khẩu lao động Nhật Bản là làm gì?
Tùy ngành nghề và vị trí công việc, người lao động sẽ đảm nhận những công việc cụ thể.
Dưới đây là các nhóm ngành nghề phổ biến nhất, được tuyển dụng nhiều nhất năm 2024–2025.
3.1. Ngành chế biến thực phẩm
Đây là ngành nghề “vàng” trong chương trình thực tập sinh, chiếm hơn 35% tổng số lao động Việt Nam tại Nhật.
Công việc chính:
-
Sơ chế, đóng gói, phân loại thực phẩm (cá, thịt, rau củ, đồ ăn sẵn).
-
Làm việc trong nhà máy, môi trường sạch sẽ, tuân thủ quy trình vệ sinh an toàn thực phẩm.
Đặc điểm:
-
Làm việc theo ca, có thể làm thêm giờ.
-
Ít áp lực, phù hợp cả nam và nữ.
Mức thu nhập:
-
180.000 – 230.000 yên/tháng (chưa tính tăng ca).
3.2. Ngành cơ khí – hàn – tiện – gia công kim loại
Đây là ngành kỹ thuật có thu nhập cao và cơ hội học nghề lớn.
Công việc:
-
Gia công linh kiện, hàn điện, hàn CO2, vận hành máy tiện CNC, đo kiểm sản phẩm.
-
Làm trong nhà xưởng, môi trường kỹ thuật cao.
Đặc điểm:
-
Đòi hỏi sức khỏe và độ chính xác cao.
-
Phù hợp với nam giới, kỹ năng tốt có thể chuyển sang visa kỹ năng đặc định loại 2 (định cư lâu dài).
Mức lương:
-
200.000 – 260.000 yên/tháng, tăng theo tay nghề.
3.3. Ngành xây dựng – cầu đường – sắt thép
Là ngành có nhu cầu cao và ổn định nhất tại Nhật.
Công việc:
-
Lắp giàn giáo, đổ bê tông, thi công cầu, đường, nhà dân dụng.
-
Vận hành máy móc công trình (xe lu, xe nâng, cẩu).
Đặc điểm:
-
Làm ngoài trời, cần sức khỏe và kỷ luật.
-
Cơ hội chuyển visa kỹ năng đặc định hoặc kỹ sư nếu có bằng chuyên ngành.
Mức lương:
-
210.000 – 270.000 yên/tháng + nhiều giờ tăng ca.
3.4. Ngành điện tử – lắp ráp linh kiện
Công việc:
-
Kiểm tra, đóng gói linh kiện điện tử, bảng mạch, camera, điện thoại.
-
Làm việc trong nhà máy sạch, ít áp lực thể chất.
Đặc điểm:
-
Phù hợp với nữ giới, yêu cầu tỉ mỉ, nhanh nhẹn.
-
Môi trường an toàn, hiện đại.
Mức lương:
-
190.000 – 230.000 yên/tháng, tăng theo năng lực.
3.5. Ngành nông nghiệp – trồng trọt – chăn nuôi
Công việc:
-
Trồng rau, hoa, trái cây trong nhà kính.
-
Chăm sóc, cho ăn, dọn chuồng trong trang trại bò sữa, gà, lợn.
Đặc điểm:
-
Công việc nhẹ nhàng, theo mùa.
-
Thường ở vùng nông thôn, khí hậu dễ chịu.
Mức lương:
-
180.000 – 210.000 yên/tháng.
3.6. Ngành điều dưỡng – chăm sóc người cao tuổi (Kaigo)
Công việc:
-
Hỗ trợ người già sinh hoạt hàng ngày, trò chuyện, theo dõi sức khỏe, phục hồi chức năng.
Đặc điểm:
-
Cần kiên nhẫn, nhẹ nhàng, biết tiếng Nhật (tối thiểu N4).
-
Nghề nhân văn, có cơ hội xin visa kỹ năng đặc định loại 2 (được ở lại lâu dài và mang theo gia đình).
Mức lương:
-
210.000 – 270.000 yên/tháng, có thưởng và phụ cấp ca đêm.
4. Một ngày làm việc của lao động Việt tại Nhật
Một ngày làm việc của thực tập sinh Nhật Bản thường rất kỷ luật và hiệu quả, cụ thể như sau:
| Thời gian | Hoạt động |
|---|---|
| 6h30 – 7h30 | Dậy sớm, ăn sáng, chuẩn bị đến công ty |
| 8h00 – 12h00 | Làm việc buổi sáng |
| 12h00 – 13h00 | Nghỉ trưa |
| 13h00 – 17h00 | Làm việc buổi chiều |
| 17h30 – 19h30 | Ăn tối, nghỉ ngơi |
| 20h00 – 22h00 | Học tiếng Nhật, giải trí, liên lạc gia đình |
Ở Nhật, đúng giờ là nguyên tắc sống còn. Chỉ cần đi trễ 1 phút cũng được xem là thiếu trách nhiệm.
5. Thu nhập và quyền lợi của người lao động tại Nhật
5.1. Mức lương trung bình
| Hình thức | Thu nhập/tháng | Ghi chú |
|---|---|---|
| Thực tập sinh kỹ năng | 180.000 – 250.000 yên | Có tăng ca 25–35% |
| Kỹ năng đặc định | 220.000 – 300.000 yên | Được phép làm lâu dài |
| Kỹ sư | 250.000 – 400.000 yên | Lương cao, phúc lợi đầy đủ |
5.2. Quyền lợi chính
-
Được ký hợp đồng hợp pháp, có visa lao động.
-
Hưởng bảo hiểm y tế, xã hội, thất nghiệp như người Nhật.
-
Được hỗ trợ chỗ ở, ăn uống, phương tiện đi lại.
-
Được hoàn lại khoản thuế và hưu trí (Nenkin) sau khi về nước.
-
Có thể thi chuyển đổi sang visa kỹ năng đặc định loại 2 để ở lại lâu dài.
6. Cuộc sống của người lao động Việt tại Nhật
Người lao động Việt Nam được đánh giá là chăm chỉ, nhanh nhẹn và học hỏi tốt.
6.1. Nơi ở và sinh hoạt
-
Thường ở ký túc xá hoặc nhà công ty hỗ trợ thuê, đầy đủ tiện nghi.
-
Môi trường sống sạch sẽ, an toàn, trật tự.
-
Các công ty thường có quy định nội quy riêng, yêu cầu tuân thủ nghiêm túc.
6.2. Văn hóa và thói quen
-
Người Nhật coi trọng kỷ luật, đúng giờ, trung thực và tôn trọng người khác.
-
Họ làm việc chăm chỉ và luôn đặt chất lượng lên hàng đầu.
-
Khi hòa nhập tốt, người Việt dễ được đồng nghiệp Nhật quý mến và giúp đỡ.
7. Cơ hội phát triển sau khi hoàn thành hợp đồng
Sau khi hoàn thành chương trình 3 hoặc 5 năm, người lao động có nhiều lựa chọn:
-
Thi chuyển sang visa kỹ năng đặc định loại 1 hoặc 2 → Tiếp tục làm việc hợp pháp tại Nhật.
-
Thi lên visa kỹ sư (nếu có bằng chuyên ngành và trình độ tiếng Nhật N2).
-
Về Việt Nam làm việc cho doanh nghiệp Nhật với mức lương cao.
-
Tự kinh doanh hoặc mở công ty dịch vụ nhờ kinh nghiệm, vốn và kỹ năng đã tích lũy.
Như vậy, đi Nhật không chỉ là 3–5 năm làm việc, mà còn là bước đệm cho sự nghiệp lâu dài, thậm chí là hướng đến định cư tại Nhật Bản nếu đủ điều kiện.
8. Những khó khăn thường gặp
Bên cạnh cơ hội, người lao động cũng đối mặt với một số thử thách:
-
Rào cản ngôn ngữ: Khó giao tiếp nếu không học tiếng trước.
-
Sốc văn hóa: Cách làm việc, ứng xử, thời tiết khác biệt.
-
Xa gia đình: Nhiều người dễ cảm thấy cô đơn, nhớ nhà.
-
Áp lực công việc: Người Nhật yêu cầu độ chính xác cao.
Giải pháp:
-
Học tiếng Nhật trước khi đi (tối thiểu N5).
-
Chuẩn bị tâm lý vững vàng.
-
Chọn công ty phái cử uy tín như NTE JAPAN, có đội ngũ hỗ trợ trước và sau xuất cảnh.
9. Những điều cần chuẩn bị trước khi đi làm việc tại Nhật
| Hạng mục | Ghi chú |
|---|---|
| Học tiếng Nhật (N5–N4) | Giúp giao tiếp và làm việc thuận lợi |
| Hồ sơ cá nhân, sức khỏe | Đạt tiêu chuẩn xuất khẩu lao động |
| Tài chính ban đầu (~70–150 triệu) | Phí đào tạo, hồ sơ, vé máy bay |
| Tâm lý và kỹ năng sống | Chuẩn bị cho môi trường kỷ luật, tự lập |
| Lựa chọn công ty uy tín | Hợp đồng minh bạch, hỗ trợ tận tình |
10. Tại sao nên chọn Nhật Bản để làm việc?
-
Mức lương cao, ổn định.
-
Chính sách bảo vệ người lao động minh bạch.
-
Cơ hội học tiếng Nhật và tiếp thu công nghệ tiên tiến.
-
Môi trường sống an toàn, hiện đại.
-
Khả năng phát triển nghề nghiệp và định cư lâu dài.
Nhật Bản không chỉ là nơi “đi làm thuê”, mà là trường học lớn của kỷ luật, trách nhiệm và nhân cách.
11. Kết luận – Đi Nhật làm việc: không chỉ là lao động, mà là học hỏi và trưởng thành
“Đi xuất khẩu lao động tại Nhật là làm gì?” –
Không chỉ là làm trong nhà máy, công xưởng hay trang trại, mà là làm việc trong môi trường văn minh, học cách sống kỷ luật, rèn nhân cách và tích lũy kinh nghiệm cho tương lai.
Nếu bạn có mục tiêu rõ ràng, chuẩn bị tốt về tiếng Nhật, sức khỏe và kỹ năng, thì 3–5 năm làm việc tại Nhật sẽ là nền tảng vững chắc để bạn phát triển sự nghiệp cả ở Nhật lẫn Việt Nam.
“Không có công việc nào nhỏ bé – chỉ có cơ hội lớn cho những ai biết cố gắng.”
12. Liên hệ tư vấn chương trình làm việc tại Nhật Bản
Nippon Tsubasa Education (NTE JAPAN)
– Đơn vị đào tạo và phái cử uy tín các chương trình Thực tập sinh, Kỹ năng đặc định và Kỹ sư Nhật Bản, đồng hành cùng người lao động Việt Nam từ khâu học tiếng – đào tạo nghề – phỏng vấn – xuất cảnh – đến hỗ trợ sau khi sang Nhật.
Website: https://ntejapan.com
Hotline: 0585 999 985 (Đà Nẵng) | 0929 262 456 (Huế) | 0935 000 128 (Quảng Nam)
Nippon Tsubasa Education – Chắp cánh những ước mơ Nhật Bản.
